១.រមណីដ្ឋានប្រាសាទបាដើម
រមណីដ្ឋានប្រាសាទបាឌឿម ស្ថិតនៅតាមបណ្តោយទន្លេសេកុង មានចំងាយ ២០គីឡូម៉ែត ភាគខាងកើតនៃខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ប្រាសាទបាឌឿមដែលបានរលំបាក់បែកស្ទើរតែចង់អស់ មាន ទីតាំង ស្ថិតនៅក្នុងឃុំ សាម កុយ ស្រុកសេ សាន ។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងរាជរបស់ ព្រះ បាទជ័យវរ័ន្មទី១ ក្នុងកំឡុងសតវត្យទី៦-៧ ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយប្រាសាទ នេះត្រូវបានកសាងឡើងពីឥដ្ឋ និងថ្មបាយក្រៀម។
ប្រាសាទ នេះគឺជាប្រាសាទមួយនៅក្នុងចំណោមប្រាសាទដ៏ចំណាស់បំផុតនៃខេត្ត ព្រះវិហារ ។ ដោយ សារតែអាយុកាល និងស្ថិតក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាល ឆ្ងាយពីការការពាររបស់អាជ្ញាធរថែរក្សាមរត៌ក វប្បធម៌នោះ តួប្រាសាទទាំងមូលត្រូវបានដួលបាក់រលំគ្មានសេសសល់អ្វីជាយូរយា ណាស់មក ហើយ ហើយនៅសល់តែដុំថ្មរាប់ពាន់ដុំនៅរាយបាយទីនោះ ដោយបន្សល់ទុកត្រឹមធ្នឹម បីបួន ដែល បានឆ្លាក់ក្បាច់រចនាយ៉ាងល្អវិចិត្រ ទាក់ទងនឹងជំនឿសាសនា ហើយក៏មានធ្នឹមមួយ ដែលបានចរឹក អក្សរខ្មែរសម័យបុរាណនៅតែល្អនៅរក្សាទ្រង់ទ្រាយល្អនៅឡើយ ហើយក៏មានគោណានឌិន ( គោសក្តិសិទ្ធិ) ដែលត្រូវបានកសាងឡើង ហើយនៅរក្សារូបរាងល្អផងដែរ ។ លើសពីនេះទៀត គេក៏បានរកឃើញមានបន្សល់ជើងមួយនៅខាងក្រោមបាតប្រាសាទ ហើយដែលគេសង្ស័យថា ព្រះ បាទារបស់អាទិទេពមួយអង្គ ក្នុងសាសនាព្រាហ្មណ៍។
អស់រយៈពេលជាយូរលង់ណាស់មកហើយ ប្រាសាទនេះបានស្ថិតឆ្ងាយពីក្រសែភ្នែកភ្ញៀវទេសចរ ពីព្រោះតែផ្លូវថ្នល់មិនល្អ ហើយនៅពេលថ្មីៗនេះ ផ្លូវក្រាលគ្រូសក្រហមមួយខ្សែត្រូវបានគេកសាង ឡើងទៅកាន់ប្រាសាទ ដែលផ្តល់អំណោយផលងាយស្រួល សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ មកទស្សនា ប្រាសាទ។
ប្រាសាទគូ អាចត្រូវបានកសាងឡើង ក្នុងអំឡុងសតវត្សទី៦-៧ ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ សំណង់ភាគច្រើនកសាងឡើងពីឥដ្ឋ លាយជាមួយថ្មបាយក្រៀម។ យ៉ាងណាមិញ ដោយសារអាយុកាលរបស់វាដែលមានវ័យចំណាស់ និងស្ថិតនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលឆ្ងាយពីអាជ្ញាធរ អភិរក្សមរត៌ក បានធ្វើឲ្យប្រាសាទនេះត្រូវទទួលរងការបាក់រលំ ដោយសារការគាស់កកាយ លួចប្លន់ និង ការទន្ទ្រានយករបស់ធម្មជាតិ។ ដូចជាគោបុរៈមួយចំនួន ត្រូបបានបាត់បង់ ឬខ្លះត្រូវបានបាក់ បែក ធ្លាក់រាយបាយនៅទីនោះ។ ព្រមទាំងមានចំណែកនៃយោនីរបស់ព្រះនាងឧមា ក៏បានបន្សល់ទុក លើខឿនប្រាសាទបាក់បែកនោះដែរ។
វត្ថុមួយក្នុងចំណោមវត្ថុដ៏ អស្ចារ្យជាច្រើន ដែលបន្សល់ទុកនៅជុំវិញប្រាសាទនោះ គឺផ្ទាំងសិលា ពណ៌ខ្មៅដ៏ធំមហិមាចំនួនពីរផ្ទាំងរបស់ដូនតាខ្មែរ បានបន្សល់ទុកឲ្យ នៅទីនោះ ដែលក្រាលគ្រប ទីនោះតាំងពី បុរាណមក ហាក់ដូចជាគេចាក់បេតុង ស៊ីម៉ង់លាយដូច្នេះ។ម្យ៉ាងទៀត នេះជារឿង ចំឡែកមួយ ពីព្រោះថា នៅក្នុងតំបន់នេះ ពុំមានថ្មប្រភេទនេះឡើយ ហើយថ្មដ៏ចំឡែកនិងអស្ចារ្យ នេះ ត្រូវបានប្រជាជននៅតំបន់នេះនាំគ្នាហៅថា " ប្រសាទគូ "។
បន្ទាប់ ពីប្រសាទគូ និងថ្មចំនួនពីរផ្ទាំង មានផ្ទាំងថ្មដ៏ធំមួយទៀត ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតចំនួន៧ម ត្រូវបានគេហៅថា " អណ្តូងបុរាណ " ដែលនៅពីមាត់អណ្តូងនៅមាន ផ្ទាំងថ្មដ៏ធំមួយ។ អណ្តូង បុរាណនេះមានអង្កត់ផ្ចិតចំនួន ១ម និងជំរៅ១ម និងតែងតែមានទឹកខួបប្រាំង ខួបវស្សា។
ប្រជាជនដែលរស់នៅតំបន់នេះ តែងមានជំនៅថា ទឹកនៅក្នុងអណ្តូងបុរាណនេះ អាចផ្តល់សំណាង និងសុខភាពល្អផងដែរ។
ជាធម្មតាភ្ញៀវទេសចរ កាលណាគេធ្វើដំណើកំសាន្ត គេតែងតែនឹកឃើញដល់រមណីដ្ឋានទឹកធ្លាក់ អូរចាបនេះ បន្ទាប់ពីគេ មកទស្សនារមណីដ្ឋាន បាឌឿម និង ប្រាសាទគូរួចមក ដើម្បីងូតទឹកលេង កំសាន្ត សំរាកលំហែ ឲ្យមានកំលាំងខ្លាំងក្លាឡើងវិញ។រមណីដ្ឋានអូរចាប គឺជារមណីដ្ឋានមួយ ក្នុង ចំណោមរមណីដ្ឋានដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ មានអ្នកលក់ដូរភេស្ជជៈ និង ចំណីអាហារជាច្រើន ដែលមានសង់តូបលក់ជាច្រើនតំរៀបគ្នា នៅក្រោមដើមឈើ ក្បែរមាត់ច្រាំង ចោលម្លប់ត្រឈឹង ត្រឈៃ។
រមណីដ្ឋានអូរចាប មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងឃុំកាំភូន ស្រុកសេសាន ចំងាយ២២គ.ម ពីទីក្រុងស្ទឹង ត្រែង។
ប្រាសាទ នេះគឺជាប្រាសាទមួយនៅក្នុងចំណោមប្រាសាទដ៏ចំណាស់បំផុតនៃខេត្ត ព្រះវិហារ ។ ដោយ សារតែអាយុកាល និងស្ថិតក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាល ឆ្ងាយពីការការពាររបស់អាជ្ញាធរថែរក្សាមរត៌ក វប្បធម៌នោះ តួប្រាសាទទាំងមូលត្រូវបានដួលបាក់រលំគ្មានសេសសល់អ្វីជាយូរយា ណាស់មក ហើយ ហើយនៅសល់តែដុំថ្មរាប់ពាន់ដុំនៅរាយបាយទីនោះ ដោយបន្សល់ទុកត្រឹមធ្នឹម បីបួន ដែល បានឆ្លាក់ក្បាច់រចនាយ៉ាងល្អវិចិត្រ ទាក់ទងនឹងជំនឿសាសនា ហើយក៏មានធ្នឹមមួយ ដែលបានចរឹក អក្សរខ្មែរសម័យបុរាណនៅតែល្អនៅរក្សាទ្រង់ទ្រាយល្អនៅឡើយ ហើយក៏មានគោណានឌិន ( គោសក្តិសិទ្ធិ) ដែលត្រូវបានកសាងឡើង ហើយនៅរក្សារូបរាងល្អផងដែរ ។ លើសពីនេះទៀត គេក៏បានរកឃើញមានបន្សល់ជើងមួយនៅខាងក្រោមបាតប្រាសាទ ហើយដែលគេសង្ស័យថា ព្រះ បាទារបស់អាទិទេពមួយអង្គ ក្នុងសាសនាព្រាហ្មណ៍។
អស់រយៈពេលជាយូរលង់ណាស់មកហើយ ប្រាសាទនេះបានស្ថិតឆ្ងាយពីក្រសែភ្នែកភ្ញៀវទេសចរ ពីព្រោះតែផ្លូវថ្នល់មិនល្អ ហើយនៅពេលថ្មីៗនេះ ផ្លូវក្រាលគ្រូសក្រហមមួយខ្សែត្រូវបានគេកសាង ឡើងទៅកាន់ប្រាសាទ ដែលផ្តល់អំណោយផលងាយស្រួល សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ មកទស្សនា ប្រាសាទ។
២.រមណីដ្ឋានប្រាសាទគូ និង អណ្តូងបុរាណ
ប្រាសាទគូ គឺជាប្រាសាទមួយដែលមានវ័យចំណាស់ ក្នុងចំណោមប្រាសាទបាក់បែកនានាក្នុងខេត្ត ស្ទឹងត្រែង ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅចំកណ្តាលទ្រូងព្រៃ នៃឃុំកាំភូន ស្រុកសេសាន និងមានចំងាយ៥គីឡូម៉ែតអំពីប្រាសាទបាឌឿម និងមានចំងាយ២៥គីឡូម៉ែតនៅភាគខាងកើតនៃ ទីក្រុងស្ទឹងត្រែង។ ប្រាសាទគូ អាចត្រូវបានកសាងឡើង ក្នុងអំឡុងសតវត្សទី៦-៧ ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ សំណង់ភាគច្រើនកសាងឡើងពីឥដ្ឋ លាយជាមួយថ្មបាយក្រៀម។ យ៉ាងណាមិញ ដោយសារអាយុកាលរបស់វាដែលមានវ័យចំណាស់ និងស្ថិតនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលឆ្ងាយពីអាជ្ញាធរ អភិរក្សមរត៌ក បានធ្វើឲ្យប្រាសាទនេះត្រូវទទួលរងការបាក់រលំ ដោយសារការគាស់កកាយ លួចប្លន់ និង ការទន្ទ្រានយករបស់ធម្មជាតិ។ ដូចជាគោបុរៈមួយចំនួន ត្រូបបានបាត់បង់ ឬខ្លះត្រូវបានបាក់ បែក ធ្លាក់រាយបាយនៅទីនោះ។ ព្រមទាំងមានចំណែកនៃយោនីរបស់ព្រះនាងឧមា ក៏បានបន្សល់ទុក លើខឿនប្រាសាទបាក់បែកនោះដែរ។
វត្ថុមួយក្នុងចំណោមវត្ថុដ៏ អស្ចារ្យជាច្រើន ដែលបន្សល់ទុកនៅជុំវិញប្រាសាទនោះ គឺផ្ទាំងសិលា ពណ៌ខ្មៅដ៏ធំមហិមាចំនួនពីរផ្ទាំងរបស់ដូនតាខ្មែរ បានបន្សល់ទុកឲ្យ នៅទីនោះ ដែលក្រាលគ្រប ទីនោះតាំងពី បុរាណមក ហាក់ដូចជាគេចាក់បេតុង ស៊ីម៉ង់លាយដូច្នេះ។ម្យ៉ាងទៀត នេះជារឿង ចំឡែកមួយ ពីព្រោះថា នៅក្នុងតំបន់នេះ ពុំមានថ្មប្រភេទនេះឡើយ ហើយថ្មដ៏ចំឡែកនិងអស្ចារ្យ នេះ ត្រូវបានប្រជាជននៅតំបន់នេះនាំគ្នាហៅថា " ប្រសាទគូ "។
បន្ទាប់ ពីប្រសាទគូ និងថ្មចំនួនពីរផ្ទាំង មានផ្ទាំងថ្មដ៏ធំមួយទៀត ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតចំនួន៧ម ត្រូវបានគេហៅថា " អណ្តូងបុរាណ " ដែលនៅពីមាត់អណ្តូងនៅមាន ផ្ទាំងថ្មដ៏ធំមួយ។ អណ្តូង បុរាណនេះមានអង្កត់ផ្ចិតចំនួន ១ម និងជំរៅ១ម និងតែងតែមានទឹកខួបប្រាំង ខួបវស្សា។
ប្រជាជនដែលរស់នៅតំបន់នេះ តែងមានជំនៅថា ទឹកនៅក្នុងអណ្តូងបុរាណនេះ អាចផ្តល់សំណាង និងសុខភាពល្អផងដែរ។
៣.រមណីដ្ឋានទឹកធ្លាក់អូរចាប
មរណីដ្ឋានទឹកធ្លាក់អូរចាប គឺជារមណីដ្ឋានមួយដ៏ពេញនិយម ដែលភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិនិយមទៅទស្សនា ងូត ហែលទឹកកំសាន្តក្នុងរដូវប្រាំង។ មានប្រឡាយទឹកជាច្រើន ដែលបានហូរមកប្រជុំគ្នា ហើយនាំឲទឹកធ្លាក់ពីលើចំណោទថ្មមានល្បឿនខ្លាំង ជាមួយនឹង ឆ្នេរខ្សាច់ ដ៏ស្រស់ស្អាតនៃទន្លេសេសានដែលហូរពីខែមករា រហូតដល់ខែមេសា ដែលនាំឲ្យដើមឈើលាស់ ស្លឹកបៃតងស្រស់បំព្រង ញ៉ាំងឲ្យរមណីដ្ឋាននេះ កាន់តែមានភាពទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ទស្សនា និងងូតកំសាន្ត ជាមួយទឹកដ៏ត្រជាក់ និងថ្លាយង់ដូចកញ្ចក់។ ជាធម្មតាភ្ញៀវទេសចរ កាលណាគេធ្វើដំណើកំសាន្ត គេតែងតែនឹកឃើញដល់រមណីដ្ឋានទឹកធ្លាក់ អូរចាបនេះ បន្ទាប់ពីគេ មកទស្សនារមណីដ្ឋាន បាឌឿម និង ប្រាសាទគូរួចមក ដើម្បីងូតទឹកលេង កំសាន្ត សំរាកលំហែ ឲ្យមានកំលាំងខ្លាំងក្លាឡើងវិញ។រមណីដ្ឋានអូរចាប គឺជារមណីដ្ឋានមួយ ក្នុង ចំណោមរមណីដ្ឋានដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ មានអ្នកលក់ដូរភេស្ជជៈ និង ចំណីអាហារជាច្រើន ដែលមានសង់តូបលក់ជាច្រើនតំរៀបគ្នា នៅក្រោមដើមឈើ ក្បែរមាត់ច្រាំង ចោលម្លប់ត្រឈឹង ត្រឈៃ។
រមណីដ្ឋានអូរចាប មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងឃុំកាំភូន ស្រុកសេសាន ចំងាយ២២គ.ម ពីទីក្រុងស្ទឹង ត្រែង។
0 comments: